Mướp là một loại cây thảo dạng dây leo, được trồng để lấy quả xanh. Với nhiều chất dinh dưỡng và công dụng đặc biệt tốt cho sức khỏe, mướp ...
Mướp là một loại cây thảo dạng
dây leo, được trồng để lấy quả xanh. Với nhiều chất dinh dưỡng và công dụng đặc
biệt tốt cho sức khỏe, mướp được nhiều người lựa chọn trong bữa ăn gia đình. Là
loại quả dễ trồng nên bạn có thể dành một góc vườn hay ban công để tự trồng mướp
cho gia đình mình theo một số chỉ dẫn kỹ thuật dưới đây.
Phương pháp gieo trồng cây mướp
cho năng suất cao
Đặc tính của cây mướp
Mướp là một loài dây leo, có kỹ
thuật trồng cây rất đơn giản và được trồng nhiều nơi ở Việt Nam. Thân
cây có góc cạnh, màu lục nhạt. Lá to, đường kính từ 15 - 25 cm. Hoa có màu
vàng. Hoa đực mọc thành chùm, hoa cái mọc đơn độc. Quả thường có chiều dài 25
cm đến 100 cm. Mặt ngoài vỏ quả màu lục nhạt, trên có những đường gân xanh, chạy
dọc theo chiều dài quả.
Khi quả chín, quả chỉ còn lại khối
xơ cứng, dai, không bị nước làm mục hỏng. Khi ngâm vào nước xơ sẽ phồng lên và
mềm, có thể dùng cọ tắm, rửa bát. Quả mướp ta không có mùi thơm như quả mướp
hương. Mướp ta cho quả to, vỏ màu xanh xẫm. Mướp thường được trồng vào
mùa xuân. Nông dân thường trồng để lấy quả ăn, nấu canh hay xào. Quả
già dùng làm xơ mướp để rửa bát. Ngoài ra, mướp còn được dùng làm thuốc.
Trong quả mướp có chất saponin,
chất nhầy, xylan, chất bép protein (1.5%) vitamin B và C, muối nitrat. Trong
nhân hạt có 41 – 45 % chất dầu. Theo đông y, quả mướp có vị ngọt, thanh
nhiệt, trừ phong thấp, lợi tiểu, tiêu đờm, mát máu, giải độc, thông kinh mạch,
làm ra sữa, khỏi lở, sưng đau nhức và bổ khí an thai.
Kỹ thuật trồng cây
Đầu tiên, người dân cần làm
đất kỹ, lên luống rộng 2,5m, bón lót 18 - 20 tấn phân chuồng, 120kg lân và
30kg kali/ha. Sau đó, người trồng phải rạch hàng trên luống (mỗi luống chỉ trồng
1 hàng) rồi tra hạt, cách 30cm tra một khóm 2 – 3 hạt, về sau tỉa đi để lại một
khóm 2 cây, giữ với mật độ 7.000 - 10.000 cây/ha.
Việc tỉa cây, bón thúc, xới
vun cần được thực hiện cho đến lúc mướp leo kín giàn khoảng 2 tháng. Nếu chỉ
bón thúc cho mướp khi cây sinh trưởng xấu, kém vì mướp rất hay bị lốp phân, tức
là chỉ leo kín giàn mà không cho quả. Lượng phân bón thúc cho 1ha mướp bao gồm:
NPK 300kg, urê 200kg và kali 30kg, chia đều lượng phân cho nhiều lần bón. Cây
được 20 ngày cần được bón thúc bằng nước phân pha loãng.
Sau đó, cứ 20 ngày người
chăm cây lại bón thúc cho cây một lần nhằm vào giữa hai kỳ hoa tạo điều
kiện cho cây có sức ra được nhiều hoa quả. Khi mướp mọc được 2 - 3 lá thật, người
trồng phải chuẩn bị làm giàn cho mướp. Cây cao 20cm cần được cắm mỗi hốc 1 cây
dóc để mướp leo lên giàn. Giàn mướp nên được làm kiểu mái bằng. Hệ thống giàn cần
được làm vững chắc, giàn cao 2 m, bắt dây bò đều trên giàn. Khi mướp đã lên
giàn, người dân nên tỉa bỏ hết lá ở gốc cho thoáng.
Nếu mướp bị lốp lá xanh đen, ít
quả do thừa đạm, người trồng cần lấy mũi dao sạch rạch đôi đoạn thân
cách mặt đất 1m, cuốc lật đất sâu 20cm, cách gốc 1m, bón mỗi gốc 1 -
2kg kali clorua, mướp sẽ bị chột và sai hoa, nhiều quả sau khi xử lý 20 - 30
ngày.
Từ lúc gieo trồng đến khi thu
hoạch từ 80 - 100 ngày, thời gian thu hoạch có thể kéo dài cho đến tháng 9.
Năng suất trung bình của mướp có thể cho từ 40 – 50 tấn/ha. Quả để giống phải
là quả to, không sâu bệnh, từ quả thứ 2 - 3 trở lên, người trồng để quả già
trên cây như bầu, phơi thêm rồi gác lên gác bếp, lấy hạt cho vụ sau.
Chế độ chăm sóc
- Chế độ tưới nước: dẫn nước vào mương tưới thấm, mướp
rất sợ úng nước, mương tưới bị đọng nước lâu quá 10 giờ phải khai thông
thoát nước. Do đó đất cần phải được thoát nước tốt. Tưới nước đều đặn theo
chu kỳ, tùy theo độ bốc thoát hơi nước, độ ẩm của đất.
- Làm cỏ: nhổ cỏ xung quanh gốc mướp bằng tay hoặc
phun thuốc diệt cỏ như Onecide.
- Làm cỏ dưới mương tưới: có thể làm cỏ bằng tay hoặc
phun thuốc diệt cỏ Gramoxon hoặc NuFarm. Phun các loại thuốc này cần phải
dùng loa che béc phun để tránh thuốc dính vào lá hoặc thân cây mướp khỏi bị
cháy hoặc chết khô.
Phòng trừ sâu bệnh
Sâu
– vật phá hại
·
Các loại côn trùng phá hại quan trọng và cách
phòng trừ như sau:
·
Chuột: Cắn phá hạt lúc gieo dùng thuốc chuột
Phosphure kẽm, Clerat, bẫy hoặc sau khi gieo nên phun thuốc trừ sâu có mùi hôi
làm chuột không dám đến gần
·
Dế, sâu đất, sùng đất: Ăn đứt rễ mầm hạt giống,
đọt non, cây non, xử lý Basudin hạt vào đất 10 – 15 kg/ha (xử lý thuốc dọc theo
đất trồng),rải 20 – 30 hạt Basudin/hốc sau khi gieo
·
Bọ rùa: Ăn lá non, đọt non, phun Peran,
Cyperin....
·
Sâu vẽ bùa (dòi đục lòn): Sâu đục lòn dưới lớp
biểu bì, làm lá dễ bị khô cháy, nhiễm bệnh dẫn đến thất thu năng suất, xử lý:
Thianmectin 0.5 ME
·
Sâu xanh, sâu ăn tạp: Cắn phá lá non, đọt non,
bông, trái mướp suốt từ cây con đến thu hoạch, xử lý: Thianmectin 0.5 ME,
Peran, Amate
·
Bọ trĩ, rầy mềm, rầy bông: Chích hút nhực đọt
non, lá non làm cây kém phát triển dẫn đến năng suất kém, xử lý: Oncol,
Confidor, Decis...
·
Rầy trắng, rầy xanh: Chích hút nhựa, truyền bệnh
virus làm cây không phát triển. Xử lý: Mospilan, Oncol, Thianmectin 0.5 ME + Dầu
khoáng
Bệnh
·
Bệnh thối cổ rễ: Vết bệnh xuất hiện tiếp giáp với
mặt đất giữa rễ và thân. Phòng trừ: No Mildew 25 WP, Bảo Đắc tưới rễ, Marthian
90 SP
·
Cháy lá, đốm lá: Trên lá xuất hiện những đốm bệnh
màu nâu đến màu xám. Xử lý: Than M 80WP, hoặc Bavisan 50 WP + No Mildew 25WP
·
Thán thư và đốm lá do vi khuẩn: Các đốm bệnh xuất
hiện trên lá già, nếu bệnh nặng có thể lây lan qua trái. Xử lý: Marthian 90 SP,
No Mildew 25 WP, Thane M 80WP,...
·
Sương mai: Đốm bệnh xuất hiện trên lá khi ẩm độ
khho6ng khí cao, nếu bị nặng có thể thất thu năng suất. Xử lý: Thane M 80WP,
Amikta...
·
Bệnh héo xanh: Khi ẩm độ đất cao, nấm bệnh dễ
xâm nhập vào rễ, làm cho cây chết héo đột ngột. Trồng trên đất thoát nước tốt,
phun thuốc Marthian 90 SP...
0 nhận xét:
Đăng nhận xét